◄ اولین قطار ترانزیت افغانستان به ترکیه در دام سوء مدیریت/ تکرار تجربه تلخ راه آهن شلمچه بصره

تین نیوز

با وجود گذشت چند روز از ورود اولین قطار ترانزیتی افغانستان ترکیه به مرز ریلی کشور، همچنان این قطار متوقف است.

به گزارش تین نیوز،  بررسی وضعیت اولین قطار ترانزیت افغانستان به ترکیه با مستندات تصویری نشان می دهد  10 واگن در ایستگاه شمتیغ ایران و 15 واگن در ایستگاه روزنک (در عمق 60 کیلومتری خاک افغانستان) متوقف هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دلیل توقف این واگن ها، دستور توقف راه آهن به لوکوموتیو کنسرسیوم توسعه ریلی از مورخ 1403/02/01 تا کنون است.

در پی دستور توقف راه آهن به لوکوموتیو، کنسرسیوم توسعه ریلی که وظیفه بهره برداری، تامین و انتقال مصالح و ادوات ریلی و حمل و نقل واگن های تجاری را در افغانستان برعهده داشته، عملیات رفع نواقص قطعه سوم و احداث قطعه چهارم خط آهن برون مرزی خواف هرات نیز متوقف گردیده است.

این سوء مدیریت مسبوق به سابقه بوده و در سال های گذشته نیز با حذف بخش خصوصی، موجب عدم بهره برداری از خط آهن شلمچه بصره و از بین رفتن فرصت نقش آفرینی کشور در ترانزیت ریلی منطقه شد.

مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان درباره خبر توقف قطار عبوری افغانستان ترکیه که از خاک ایران قرار است عبور کند، گفت: اظهار نظر راه آهن جمهوری اسلامی ایران ناشی از بی اطلاعی بود در صورتی که اطلاع رسانی ها از ۹ فروردین انجام شده بود.

قابل ذکر است، به گزارش خبرگزاری دانشجو، مصطفی رضایی مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان درباره خبر ورود اولین قطار ترانزیتی افغانستان ترکیه به ایران و تکذیبیه راه آهن جمهوری اسلامی ایران گفت: در مورد اولین قطار ترانزیتی که از مبدا افغانستان به مقصد ترکیه وارد مرزهای شرقی کشور شد، از تصاویر روز ورود قطار مشخص است و در مرز های شرقی کشور نشان می دهد که قطار چه موقعیتی دارد، وارد شده و در ایستگاه مرزی ایران متوقف شده است.

وی افزود: چیزی که مشخص است آنست که این قطار اول اردیبهشت ماه سال جاری از مرز شمتیق وارد کشور شد و در ایستگاه شمتیق متوقف شد و هنوز هم بعد از چند روز در این ایستگاه قرار دارد. اما این که چرا راه آهن کشور این خبر را تکذیب کرد، ما هم متعجب شدیم و این تکذیب یک دلیل بیشتر نمی تواند داشته باشد، آن هم عدم اطلاع مدیرانی بوده که اظهار نظر کردند و بدون بررسی و بدون اطلاع مطلبی را در این مورد بیان داشتند.

وی ادامه داد: این اظهار نظر تبعات منفی برای کشور دارد و آنچه که باعث شد رسانه های معاند هم بهره برداری خودشان را داشته باشند که قطعا تعاملات و ارتباطات حسنه بین دو کشور را هدف قرار داده اند.

رضایی گفت: مقداری قضیه عجیب شد، از آنجایی که در راه آهن افغانستان خروج این قطار با بدرقه و مراسم با شکوهی انجام شد و همه دیدند که قطار از مرز افغانستان خارج شده و وارد ایران شده است. از طرف دیگر وقتی که راه آهن تکذیب کرد، نگرانی ها در راه آهن افغانستان و تجار افغانستانی شکل گرفت که این قطار پرواز که نکرده و از مسیر دیگری هم که راه ندارد و این باعث شد که یک برداشت های منفی و حتی تمسخر آمیزی هم نسبت به این موضوع شکل بگیرد که قطار وارد ایران شده و غیب شد.

مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان درباره دلیل این موضع گیری ضد و نقیض راه آهن کشور اظهار کرد: رسانه ها خبر زدند که قطار وارد شد و متوقف شد و بعد راه آهن ورود قطار را تکذیب کرد، و اتفاقات بعدی آن انجام شد. در یک جمله می توان گفت این اظهار نظر هم ناشی از عدم اطلاع بود، کنسرسیوم توسعه ریلی با هماهنگی وزارت راه و نمایندگی رئیس جمهور در امور افغانستان کار خودش را با سرمایه گذاری بزرگترین شرکت های ریلی کشور در افغانستان آغاز کرد، دو مسئولیت دارد.

وی افزود: در یک سال گذشته اصل مسئولیت کنسرسیوم در افغانستان رفع نواقص و توسعه خطوط ریلی و ایستگاه های راه آهن در افغانستان بود که از سال ۱۴۰۱ آغاز شد و ایستگاه های متروکه با اقدام مشترک کنسرسیوم و راه آهن افغانستان بازسازی شد و تجهیز و پرسنل در آنجا مستقر شد و این توسعه خطوط ریلی در دستور کار قرارگرفت و قطار های متعددی هم بابت تکمیل این خط ریلی به افغانستان انتقال دادیم.

وی ادامه داد:، اما مسئولیت دومی که از جانب وزارت راه و دستور مستقیم وزارت راه و شهرسازی بر عهده این کنسرسیوم است و شرکت های تابع اون کذاشته شد، این بود که بهره برداری و توسعه خطوط ریلی افغانستان را برای انتقال بار های تجاری به ایران به صورت ترانزیت، چه واردات و چه صادرات انجام دهد.

مصطفی رضایی مطرح کرد: برای این منظور با حضور مسئولین عالی رتبه کشور در مورخ ۱۶ دی ماه ۱۴۰۲ قرارداد بسیار جامعی بین کنسرسیوم توسعه ریلی و مسئولین هیئت حاکمه افغانستان شکل گرفت با تایید رئیس اداره راه آهن افغانستان و رئیس هیئت وزرا افغانستان این قرارداد شکل گرفت و بهره برداری از خط ریلی که در افغانستان احداث شده بود به این کنسرسیوم واگذار شد.

وی اضافه کرد: ما هم بر اساس وظیفه ای که برای ما مشخص شده بود باید هط را برای انتقال اموال تجاری و وسیله های تجاری از مسیر خطوط ریلی ایران شروع به کار می کردیم.

وی تصریح کرد: یعنی هیچ کشوری معتل ما نمی ماند. ما زمانی که می گوییم کریدور ریلی در رقابت با یک تعداد کریدور دیگر است یعنی هر کشوری دوست دارد مسیر انتقال را از کشور خودش عبور دهد تا درآمد کسب کند و توسعه منطقه ای داشته باشد.

وی ادامه داد: این کنسرسیوم در رقابت با کریدور لاجوردی که از مسیر ترکمنستان دریای خزر را رد می کند و می رود به سمت آذربایجان و ترکیه و اروپا وارد این حوزه شد؛ و رقبای جدی بین المللی در این حوزه داشتیم و مواد معدنی افغانستان خیلی وقت ها از این مسیر به اروپا منتقل می شد.

مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان درباره یکی دیگر از رقبا در کریدور تجاری ریلی برای تجارت گفت: همچنین در رقابت با کریدور ریلی و جاده ای که افغانستان با پاکستان دارد و متصل می شود به بنادر و افغانستان غز این طریق به آب های آزاد راه پیدا کرده است.

وی افزود: ما زمانی وارد این عرصه شدیم که این دو کریدور فعال بود و بعد از رفع نواقص اولویت داری که توسط کنسرسیوم صورت گرفت حالا نوبت این بود که بهره برداری از این خط آغاز شود که به دستور مسئولین بالادستی وزارت راه و کشور، این اولین قطار تجاری و ترانزیت از افغانستان به سمت ترکیه می خواست برود و وارد کشور شد.

وی ادامه داد: علت این اظهار نظر ضد و نقیض در مجموعه راه آهن عدم اطلاع از این مسئولیت کنسرسیوم بود و انتظار داشتن که کنسرسیوم فقط مصالح خط و ادوات ریلی حمل کند.

رضایی مطرح کرد: ببینید زمانی که می گوییم کریدور و هزاران میلیارد تومان جمهوری اسلامی ایران در افغانستان هزینه کرده تا این کریدور به بهره برداری برسد، اینکه راه آهن این خط را منوط به حمل مصالح کند، خب این خارج از منافع ملی است و هیچ عقل سلیمی چنین برداشتی از این خط ریلی نخواهد داشت و این می شود یک مسیر محلی که فقط جابجایی مصالح خواهد داشت.

وی اضافه کرد: البته به دلیل محدودیت های راه آهن در نیرو و خدمات اگر این بهره برداری تجاری در ماه های آینده اتفاق می افتاد شاید بهتر بود. اما منافع جمهوری اسلامی به ما این اجازه را نمی داد و ما متعهد بودیم که زودتر وارد این بهره برداری تجاری شویم.

وی درباره نامه نگاری های رسمی در این خصوص گفت: ۲۲ روز قبل در تاریخ ۹ فروردین نامه نگاری خطاب به راه آهن و سایر دستگاه ها انجام شد که این عملیات با هماهنگی معاونین وزارت راه و شهرسازی و نماینده رئیس جمهور انجام شده بود.

وی افزود: حتی هماهنگی ها با مرزبانی و نیروی انتظامی هم انجام شد و استانداری خراسان رضوی نامه ای را خطاب به همه ارسال کرده بود که زین پس علاوه بر جابجایی ادوات ریلی از این خط، بار تجاری هم به مقصد ترکیه از طریق سیستم ریلی جابجا می شود.

وی ادامه داد: این اطلاع رسانی در تاریخ ۲۰ فروردین انجام شد و وزارت کشور نیز اجازه ورود را در این خصوص داده است.

رضایی مطرح کرد: قطار وارد مرز شمتیق شد و هماهنگی گمرکی آن انجام شد و هم گمرک و هم مرزبانی در این خصوص هماهنگ بودند. قطار در انتظار تشریفات ریلی بود و دو دستگاه دیگر هم پس از این قرار بود که به سمت ایران بیایند، اما با دستور توقفی که راه آهن داد، پروژه رفع نواقص نیز متوقف شد، زیرا واگن های ادوات در ایستگاه های شاهرود و خواف که منتظر لوکوموتیو بودن هم به مشکل خوردند.

وی در پایان گفت: از طرفی این یک عملیات استراتژیک برای جمهوری اسلامی ایران بود تا از سرعت ۳۰ و ۴۰ به سرعت ۱۴۰ کیلومتر برسد.

 

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

منبع: تین نیوز

کلیدواژه: حمل و نقل ریلی شرکت راه آهن ترانزیت ریلی راه آهن خواف هرات راه آهن شلمچه بصره قطار ترانزیتی افغانستان ترکیه جمهوری اسلامی ایران اولین قطار ترانزیت راه آهن افغانستان بهره برداری وزارت راه انجام شد اظهار نظر خطوط ریلی رفع نواقص متوقف شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۲۰۲۸۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیوستن قزاقستان به جمع شرکای کریدور ترانس افغان

تین نیوز

پس از تحرکات گسترده ازبکستان برای جلب رضایت همسایگان این کشور مچون روسیه برای پیوستن به پروژه ساخت کریدور ترانس افغان، معاون نخست وزیر قزاقستان نیز از تصمیم آستانه برای پیوستن به این پروژه خبر داد.

به گزارش تین نیوز به نقل از ریل نیوز، «سریک ژومانگارین» در جریان نشست مشترک خود با عبدالغنی برادر همتای افغان خود در کابل، از تصمیم قطعی دولت قزاقستان برای سرمایه گذاری و مشارکت در ساخت کریدور ترانس افغان خبر داده و تاکید کرد که این پروژه منافع گسترده ای برای آستانه در بر خواهد داشت.

منافع قزاقستان و دیگر اعضای CIS از پیوستن به پروژه ترانس افغان

کریدور ترانس افغان بر اساس آخرین نقشه موجود، از داخل خاک ازبکستان آغاز شده و پس از عبور از مرز ترمز، راهی مزار شریف و سپس کابل و پیشاور در پاکستان خواهد شد. به نوشته نشریه تایمز  آستانه، قزاقستان قرار است در تامین ناوگان مورد نیاز برای کریدور ریلی ترانس افغان مشارکت داشته باشد. این کشور طی سه سال اخیر، میزان صادرات ریلی خود به افغانستان را بیش از ۱۴ درصد افزایش داده که نشانگر اهمیت یافتن توسعه تجارت میان دو کشور است. در حقیقت، میزان صادرات ریلی قزاقستان به افغانستان از  سال ۲۰۲۱، بیش از ۱.۵ میلیون تن افزایش یافته و به ۲.۷ میلیون تن رسیده است.

به نوشته نشریه تایمز آستانه، پیش بینی کارشناسان بازرگانی قزاقستان این است که تا سال ۲۰۳۰ میزان صادرات ریلی این کشور به افغانستان بیش از ۴۰ درصد رشد داشته باشد. نخستین قطار باری قطاقستان به افغانستان را شرکت «تمیر ژولی اکسپرس» در ۲۴ آوریل سال جاری اعزام نمود. بارهای ترانزیتی ریلی اعزام شده به سمت افغانستان به صورت ترکیبی حمل شده و پس از عبور از این کشور راهی پاکستان و سپس بندر جبل علی در امارات خواهد شد. مدت زمان سیر این محموله ترانزیتی نیز ۲۰ الی ۲۵ روز تخمین زده می شود.

عمده تمرکز قزاقستان بر مسیر افغانستان مربوط به صادرات غلات و گندم بوده که کشورهای عربی بزرگترین خریدار این محصولات به حساب می آیند. قزاقستان طی سال های اخیر، تلاش گسترده ای برای دستیابی به بازار بزرگ کشورهای عربی داشته و به همین منظور، مقام های ارشد این کشور در تاریخ ۲۷ فروردین ماه، در نشست مشترک وزرای کشورهای آسیای مرکزی و شورای همکاری خلیج فارس در تاشکند شرکت داشتند. هرچند، دیگر کشورهای آسیای مرکزی از جمله ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان، ترکمستان و جمهوری آذربایجان نیز در این نشست حضور داشتند که نشانگر اهمیت دستیابی به بازار شورای همکاری خلیج فارس از سوی کشورهای CIS است.

همچنین، دو کشور قزاقستان و ترکمنستان در حال توسعه زیرساخت های ترمینال باری مشترک خود یعنی «بینیو» بوده که قصد دارند ظرفیت بارگیری این ترمینال را به ۱۲ هزار تن در کف و ۳ هزار تن در طبقات برسانند. این ترمینال مشترک نهایتا به هر دو کشور اجازه خواهد داد تا حجم بار ترانزیتی به سمت افغانستان را تا میزان چشمگیری افزایش دهند.

از سوی دیگر، کشورهای آسیای مرکزی که مسیر بار کریدور میانی نیز محسوب می شوند، به دنبال انتقال بار ترانزیتی غرب چین به سمت جنوب، با استفاده از مسیر افغانستان هستند. این نکته را نیز باید در نظر داشت که قزاقستان، علاوه بر خط ریلی موجود اتصالی با چین، در حال ساخت دو خط ریلی مشترک دیگر با این کشور بوده که این موضوع می تواند صادرات و ترانزیت بار ریلی این کشور چین را تا سطح چشمگیری افزایش دهد. در حال حاضر نیز، میزان بار ترانزیتی استان «شی یان» چین به سمت قزاقستان، طی یک سال گذشته بیش از ۴۰ درصد افزایش یافته است.

آیا مسیر ایران دور خواهد خورد؟

اکنون نوبت به این سوال رسیده که آیا در صورت ساخت پروژه ترانس افغان، این پروژه تهدیدی جدی علیه منافع ترانزیتی ایران محسوب خواهد شد یا خیر؟ پیش از پاسخ به این سوال باید این نکته را بدانیم که علاوه بر عزم جدی مشترک افغاسنتان و کشورهای CIS برای ساخت کریدور «ترانس افغان»، سرمایه هنگفت سه کشور قطر، امارات و عربستان سعودی به عنوان پشتوانه مالی این پروژه محسوب شده و همین امر، عملیات ساخت پروژه را تا حد زیادی تسهیل خواهد کرد.

چین نیز به عنوان یکی از منتفعین غیر مستقیم پروژه ترانس افغان که قصد ترانزیت بار صادراتی خود از طریق این مسیر به سمت جنوب را دارد، به طور حتم حامی فنی این پروژه خواهد بود. همچنین، با توجه به روابط نزدیک میان پکن و طالبان پس از سقوط دولت اشرف غنی، چینی ها به شکلی گسترده در بخش های مختلف معادن و صنایع افغانستان حضور دارند. در دوران جدید حکومت طالبان، چینی ها بخش های مختلفی از معادن سنگ های قیمتی افغانستان را در دست گرفته اند که می بایست برای خارج ساخت اکتشافات خود، مسیری مناسب پیدا کنند. به نظر می رسد کریدور ترانس افغان، همان مسیری باشد که چینی ها برای صادرات استخراج های مختلف خود به آن نیاز دارند.

در مقابل کریدور ترانس افغان، مسیر ایران و چابهار قرار دارد که به نظر می رسد به دلیل شرایط پر تنش موجود در خاورمیانه، کشورهای حوزه CIS و تا حدی چین، ترجیح می دهند مسیری امن تر و به دور از تحریم های احتمالی برای مبادلات تجاری خود پیدا کنند. اگرچه امنیت و سهل الوصول بودن مسیر ایران به لحاظ شرایط توپوگرافی با کریدور ترانس افغان قابل قیاس نیست، اما باید این نکته را در نظر داشت که در خصوص کریدور میانی یز همین موضوع رخ داد. همسایگان دو طرف دریای خزر و چین ترجیح دادند به جای مسیر ایران، از مسیر پر هزینه این کریدور استفاده نموده و دردسر حمل ترکیبی از عرض دریای خزر را به جان بخرند.

لذا در خصوص مسیر چابهار نیز به نظر می رسد همان ماجرا بار دیگر در حال تکرار بوده و به طور حتم، راه اندازی کریدور ترانس افغان، ضربه قابل توجهی به آینده مسیر چابهار ایران خواهد زد. لذا ورود دستکاه دیپلماسی به موضوع کریدور ترانس افغان و آینده آن در راستای حفاظت از منافع ملی کشورمان در صنعت ترانزیت بسیار حیاتی بوده و می بایست بدون فوت وقت به این مساله رسیدگی نماید.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید